See gruźliczanka on Wiktionary
{ "categories": [ { "kind": "other", "name": "Polski (indeks)", "orig": "polski (indeks)", "parents": [], "source": "w" } ], "etymology_texts": [ "(1.1) pol. gruźlica" ], "forms": [ { "form": "gruźliczanki", "sense_index": "1.1", "tags": [ "genitive", "singular" ] }, { "form": "gruźliczance", "sense_index": "1.1", "tags": [ "dative", "singular" ] }, { "form": "gruźliczankę", "sense_index": "1.1", "tags": [ "accusative", "singular" ] }, { "form": "gruźliczanką", "sense_index": "1.1", "tags": [ "instrumental", "singular" ] }, { "form": "gruźliczance", "sense_index": "1.1", "tags": [ "locative", "singular" ] }, { "form": "gruźliczanko", "sense_index": "1.1", "tags": [ "vocative", "singular" ] }, { "form": "gruźliczanki", "sense_index": "1.1", "tags": [ "nominative", "plural" ] }, { "form": "gruźliczanek", "sense_index": "1.1", "tags": [ "genitive", "plural" ] }, { "form": "gruźliczankom", "sense_index": "1.1", "tags": [ "dative", "plural" ] }, { "form": "gruźliczanki", "sense_index": "1.1", "tags": [ "accusative", "plural" ] }, { "form": "gruźliczankami", "sense_index": "1.1", "tags": [ "instrumental", "plural" ] }, { "form": "gruźliczankach", "sense_index": "1.1", "tags": [ "locative", "plural" ] }, { "form": "gruźliczanki", "sense_index": "1.1", "tags": [ "vocative", "plural" ] } ], "hypernyms": [ { "sense_index": "1.1", "word": "napój" } ], "lang": "język polski", "lang_code": "pl", "pos": "noun", "pos_text": "rzeczownik", "senses": [ { "examples": [ { "ref": "Andrzej Janczewski: Gra w szarozielone dla początkujących, e-bookowo, 2013, s. 145.", "text": "W każdym razie szklanki płukane nad wyraz oszczędnie, przez krótkie psiknięcie wodą ze spryskiwacza, niedomyte były jednakowo: czy to za złotówkę czy za trzydzieści groszy. Więc w przypadku wody sodowej z saturatora, w imię prawdy historycznej, przymiotnik „czysta” wymagał użycia cudzysłowu. A jej popularna wówczas nazwa – gruźliczanka – była adekwatna absolutnie" }, { "ref": "Andrzej Kozioł, Smaki polskie czyli jak się dawniej jadało, 2008, Narodowy Korpus Języka Polskiego.", "text": "Z jednej szklanki, zazwyczaj graniastej, grubościennej piły setki ludzi. Oczywiście zanim dostał ją kolejny klient, szklanka była przepłukiwana przez właściciela saturatora. Szkopuł polegał na tym, że kolejny, setny, tysięczny raz szklaneczkę przepłukiwano w tej samej wodzie. Nic więc dziwnego, że uliczną wodę sodową nazywano gruźliczanką. Miała jednak powodzenie i jak twierdzili wtajemniczeni wystarczył jeden upalny sezon w pobliżu basenu kąpielowego, aby właściciel wózkasaturatora przez pozostałą część roku mógł pławić się w słodkim nieróbstwie" } ], "glosses": [ "woda sodowa sprzedawana w czasach PRL-u z saturatorów ulicznych" ], "id": "pl-gruźliczanka-pl-noun-kHxo96R6", "sense_index": "1.1", "tags": [ "colloquial", "humorous", "ironic" ] } ], "synonyms": [ { "sense_index": "1.1", "word": "woda sodowa" } ], "tags": [ "feminine" ], "word": "gruźliczanka" }
{ "categories": [ "polski (indeks)" ], "etymology_texts": [ "(1.1) pol. gruźlica" ], "forms": [ { "form": "gruźliczanki", "sense_index": "1.1", "tags": [ "genitive", "singular" ] }, { "form": "gruźliczance", "sense_index": "1.1", "tags": [ "dative", "singular" ] }, { "form": "gruźliczankę", "sense_index": "1.1", "tags": [ "accusative", "singular" ] }, { "form": "gruźliczanką", "sense_index": "1.1", "tags": [ "instrumental", "singular" ] }, { "form": "gruźliczance", "sense_index": "1.1", "tags": [ "locative", "singular" ] }, { "form": "gruźliczanko", "sense_index": "1.1", "tags": [ "vocative", "singular" ] }, { "form": "gruźliczanki", "sense_index": "1.1", "tags": [ "nominative", "plural" ] }, { "form": "gruźliczanek", "sense_index": "1.1", "tags": [ "genitive", "plural" ] }, { "form": "gruźliczankom", "sense_index": "1.1", "tags": [ "dative", "plural" ] }, { "form": "gruźliczanki", "sense_index": "1.1", "tags": [ "accusative", "plural" ] }, { "form": "gruźliczankami", "sense_index": "1.1", "tags": [ "instrumental", "plural" ] }, { "form": "gruźliczankach", "sense_index": "1.1", "tags": [ "locative", "plural" ] }, { "form": "gruźliczanki", "sense_index": "1.1", "tags": [ "vocative", "plural" ] } ], "hypernyms": [ { "sense_index": "1.1", "word": "napój" } ], "lang": "język polski", "lang_code": "pl", "pos": "noun", "pos_text": "rzeczownik", "senses": [ { "examples": [ { "ref": "Andrzej Janczewski: Gra w szarozielone dla początkujących, e-bookowo, 2013, s. 145.", "text": "W każdym razie szklanki płukane nad wyraz oszczędnie, przez krótkie psiknięcie wodą ze spryskiwacza, niedomyte były jednakowo: czy to za złotówkę czy za trzydzieści groszy. Więc w przypadku wody sodowej z saturatora, w imię prawdy historycznej, przymiotnik „czysta” wymagał użycia cudzysłowu. A jej popularna wówczas nazwa – gruźliczanka – była adekwatna absolutnie" }, { "ref": "Andrzej Kozioł, Smaki polskie czyli jak się dawniej jadało, 2008, Narodowy Korpus Języka Polskiego.", "text": "Z jednej szklanki, zazwyczaj graniastej, grubościennej piły setki ludzi. Oczywiście zanim dostał ją kolejny klient, szklanka była przepłukiwana przez właściciela saturatora. Szkopuł polegał na tym, że kolejny, setny, tysięczny raz szklaneczkę przepłukiwano w tej samej wodzie. Nic więc dziwnego, że uliczną wodę sodową nazywano gruźliczanką. Miała jednak powodzenie i jak twierdzili wtajemniczeni wystarczył jeden upalny sezon w pobliżu basenu kąpielowego, aby właściciel wózkasaturatora przez pozostałą część roku mógł pławić się w słodkim nieróbstwie" } ], "glosses": [ "woda sodowa sprzedawana w czasach PRL-u z saturatorów ulicznych" ], "sense_index": "1.1", "tags": [ "colloquial", "humorous", "ironic" ] } ], "synonyms": [ { "sense_index": "1.1", "word": "woda sodowa" } ], "tags": [ "feminine" ], "word": "gruźliczanka" }
Download raw JSONL data for gruźliczanka meaning in All languages combined (2.8kB)
This page is a part of the kaikki.org machine-readable All languages combined dictionary. This dictionary is based on structured data extracted on 2025-01-13 from the plwiktionary dump dated 2025-01-01 using wiktextract (4ba5975 and 4ed51a5). The data shown on this site has been post-processed and various details (e.g., extra categories) removed, some information disambiguated, and additional data merged from other sources. See the raw data download page for the unprocessed wiktextract data.
If you use this data in academic research, please cite Tatu Ylonen: Wiktextract: Wiktionary as Machine-Readable Structured Data, Proceedings of the 13th Conference on Language Resources and Evaluation (LREC), pp. 1317-1325, Marseille, 20-25 June 2022. Linking to the relevant page(s) under https://kaikki.org would also be greatly appreciated.